در دنیای پرشتاب امروز، مردم به دلیل تغییر سبک زندگی و بی توجهی به عادات سالم، با شیوع روزافزون بدن درد، خستگی و ضعف عضلانی مواجه هستند. این مشکل محدود به افراد مسن نیست و نسل جوان هم چنین مسائلی را تجربه میکند.
اغلب، بدن درد می تواند ناشی از چیزی به‌سادگی ورزش شدید یا ویروسی مانند آنفولانزا باشد اما گاهی اوقات، درد کل بدن می تواند ناشی از بیماری های زمینه ای پیچیده تر باشد. درد کل بدن ممکن است به‌صورت خفیف، متوسط یا شدید توصیف شود و می تواند حاد، متناوب یا طولانی‌مدت (مزمن) باشد. در این مقاله، بررسی می کنیم که بدن درد شدید نشانه چیست؟همچنین، ۲۰ علت مهم بدن درد را مورد بحث قرار داده و روش های درمان خانگی بدن درد را ارائه می دهیم.
۲۰ علت مهم بدن درد
بدن درد زمانی اتفاق میافتد که بافت نرم بین ماهیچه‌ها، استخوان‌ها و اندام‌های شما، درد داشته باشد که می تواند باعث علائم دیگر مانند خستگی، استرس و افسردگی شود. در ادامه ۲۰ علت مهم بدن درد و سایر علائم هر کدام بیان شده تا به شما کمک کند علت بدن دردتان را بفهمید.
استرس
ما اغلب استرس را به عنوان یک عامل ذهنی و روانی در نظر می گیریم، اما استرس می تواند در سطح سلولی نیز بر بدن تأثیر بگذارد. این یعنی با استرس، بدن بیشتر مستعد عفونت و التهاب می‌شود که این امر ممکن است منجر به بدن درد شود.
سایر علائم استرس و اضطراب عبارت اند از:
- افزایش ضربان قلب و فشارخون
- تعریق
- لرزیدن
- سردرد
کم آبی بدن
آب یک عنصر ضروری برای عملکرد طبیعی و سالم بدن است. بدون آن، ممکن است دچار دهیدراته یا کم آبی شوید که می تواند منجر به گرفتگی عضلات و بدن درد شود. در مقاله علل سردرد بعد از مشروب نیز از کم آبی به عنوان فاکتور اصلی یاد کردیم!
کم آبی را جدی بگیرید و حداقل روزی 8 لیوان آب گوارا بنوشید. سایر علائم کم آبی بدن عبارت اند از:
- ادرار تیره
- سرگیجه یا سردرد
- فرسودگی
- تشنگی شدید
کمخوابی
بزرگسالان در هر ۲۴ ساعت، باید حداقل ۷ ساعت بخوابند. کم خوابی می تواند شما را نسبت به درد حساس تر و یا علائم درد موجود را بدتر کند. حدود ۲۵% خواب شما باید عمیق باشد. در این مدت، بدن خود را ترمیم کرده و هورمون های ضروری ترشح میکند.
نداشتن خواب باکیفیت کافی خطر ابتلا به بیماری های مزمن دیگر را نیز افزایش می دهد، بیماری هایی مانند:
- دیابت
- بیماری قلب و عروقی
- چاقی
- افسردگی
سرماخوردگی، آنفولانزا و کووید ۱۹
سرما خوردگی، آنفولانزا، کووید-۱۹ و سایر عفونت‌ها میتوانند باعث التهاب شوند؛ زیرا سیستم ایمنی بدن شما برای از بین بردن آن ها تلاش میکند که این می تواند باعث درد بدن شود. علائم سرماخوردگی معمولاً خفیف تر از علائم آنفولانزا هستند. شدت و انواع علائم کووید ۱۹ هم بسیار متفاوت است.
کم خونی
کم خونی زمانی اتفاق میافتد که بدن شما گلبول های قرمز خون کافی نداشته باشد، بنابراین بافت های بدن شما نمی توانند اکسیژن کافی دریافت کنند و ممکن است دچار بدن درد شوید. برخی از افرادی که به بیماری های مزمن دچار هستند، کم خونی التهابی نیز دارند. متخصصان بر این باورند که این اتفاق ممکن است زمانی رخ دهد که یک بیماری مزمن بر عملکرد بدن، از جمله نحوه استفاده از آهن تأثیر بگذارد.
برخی از علائم کم خونی عبارت اند از:
- بدن درد
- ضربان قلب بالا
- سرگیجه
- ضعف و خستگی
- پوست رنگپریده
- تنگی نفس
کمبود ویتامین D و کلسیم
هیپوکلسمی، یا سطح پایین کلسیم خون، زمانی رخ می دهد که کلسیم و ویتامین D کافی در رژیم غذایی خود نداشته باشید. استخوان ها و ماهیچه های شما برای سالم ماندن به کلسیم و ویتامین D نیاز دارند و کمبود آن می تواند منجر به درد و ضعف عضلانی شود.
به طور کلی سطوح پایین ویتامین D می تواند منجر به موارد زیر شود:
- درد استخوان و شکل غیرعادی استخوان در کودکان و نوجوانان
- درد و ضعف عضلانی
- گرفتگی عضلات
ورزش یا فعالیت های سنگین
احساس بدن درد یا سفت شدن عضلات چند روز پس از ورزش یا فعالیت بدنی سنگین طبیعی است و به‌عنوان درد عضلانی تأخیری شناخته می‌شود. این نوع دردها اغلب با گذر زمان و استراحت برطرف می شوند.
آرتروز
آرتروز زمانی اتفاق میافتد که مفاصل شما ملتهب می شوند. انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد و علائم آن می تواند متفاوت باشد، اما همه آنها شامل درد مفاصل هستند. سفتی در مفاصل، تورم، گرما یا قرمزی اطراف مفصل و ناتوانی در حرکت دادن یک مفصل از سایر علائم آرتروز هستند.
برخی از انواع آرتروز عبارت اند از:
- استئوآرتریت که زمانی اتفاق می افتد که غضروف اطراف مفاصل شما تجزیه می‌شود.
- نوع خودایمنی که پوشش اطراف مفاصل شما را از بین می برد، مانند روماتیسم مفصلی (RA)
- نقرس، زمانی که تجمع کریستال های اسیداوریک باعث درد، تورم و التهاب می‌شود.
- آرتریت پسوریاتیک که می تواند با پسوریازیس رخ دهد و اغلب شامل تورم در انگشتان می‌شود.
کم کاری تیروئید
زمانی که غده تیروئید به اندازه کافی برخی از هورمون های کلیدی را تولید نمی کند، می تواند باعث درد عضلات و مفاصل و همچنین تورم و حساسیت شود. خستگی، مشکلات حافظه، نازک شدن مو، خشکی پوست، کلسترول بالا، کند شدن ضربان قلب نیز از علائم کمکاری تیروئید هستند.
مونونوکلئوز
مونوکلئوز یا “بیماری بوسه” عفونتی است که توسط ویروس اپشتین بار (EBV) ایجاد می‌شود. این بیماری مسری عفونی که از طریق بزاق دهان منتقل می‌شود، بدن درد و کوفتگی شدید به وجود می آورد. (healthline)
سایر علائم این بیماری عبارت اند از:
- خستگی
- تب
- گلودرد
- تورم غدد لنفاوی
- بزرگ شدن کبد، طحال یا هر دو
ذات الریه
ذات الریه یا پنومونی نوعی عفونت ریه است که می تواند کل بدن شما را تحت تأثیر قرار دهد و باعث درد شدید در قفسه سینه و عضلات شود. ذات الریه علائم دیگری نیز دارد از جمله:
- سرفه های شدید که ممکن است خشک باشد یا مخاط سبز، زرد یا خونی ایجاد کند
- سردرد
- تب و لرز
- مشکل تنفس
- خستگی
- اشتهای کم
- گیجی
- حالت تهوع و استفراغ به خصوص در کودکان
تب مالت
تب مالت یک بیماری باکتریایی است که از طریق تماس مستقیم و غیر مستقیم با حیوانات آلوده به انسان منتقل می‌شود. این بیماری می تواند منجر به بدن درد شدید و درد مفاصل، به‌ویژه در لگن، زانو یا کمر شود. از سایر علائم این بیماری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تب
- عرقکردن
- کاهش وزن
- سردرد
- درد شکم (معده)
- از دست دادن اشتها یا ناراحتی معده
- افسردگی
- غدد لنفاوی بزرگ و دردناک
فیبرومیالژیا
فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که در آن تمام بدن شما احساس خستگی، درد و حساسیت میکند. علت این اتفاق نا مشخص است، اما به نظر می‌رسد سن بالا و ابتلا به لوپوس یا آرتریت روماتوئید خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد.
علائم این بیماری عبارت اند از:
- درد و سفتی عضلات بدن
- خستگی
- افسردگی و اضطراب
- مشکلات خواب
- مشکل در تفکر، تمرکز و حافظه
- سردرد و میگرن
سندرم خستگی مزمن (آنسفالومیلیت میالژیک)
سندرم خستگی مزمن (CFS) که آنسفالومیلیت میالژیک (ME) نیز نامیده می‌شود، می تواند باعث شود که با وجود استراحت و خواب کافی شما احساس خستگی و ضعف داشته باشید. علل احتمالی این بیماری شامل عفونت قبلی یا سایر ویروس ها، عوامل ژنتیکی و تغییرات در سیستم ایمنی است.
علائم خستگی مزمن عبارت اند از:
- درد در عضلات و مفاصل سراسر بدن
- خستگی که با استراحت بهبود نمی یابد
- احساس عمومی ناخوشی
- سردرد
- اختلالات خواب و خواب آلودگی در طول روز
- مشکل در فکرکردن و به خاطر سپردن
لوپوس
لوپوس زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به بافت‌های اطراف بدن از جمله رگ های خونی، اندام ها و مفاصل حمله میکند. آسیب و التهاب ناشی از لوپوس می تواند منجر به درد مفاصل شود.
علائم دیگر لوپوس عبارت اند از:
- ضایعات و بثورات پوستی
- کمخونی
- سردرد
- مشکلات قلبی، ریوی و کلیوی
- مشکلات گوش و چشم
بیماری لایم
بیماری لایم یک عفونت باکتریایی است که از طریق نیش کنه منتشر می‌شود. این بیماری می تواند منجر به بیماری‌های عصبی – عضلانی و مفصلی مانند آرتریت و فلج صورت شود. همچنین می تواند مشکلات قلبی به وجود بیاورد. علائم بیماری لایم شامل موارد زیر است:
- درد عضلانی
- چشمدرد
- درد مفاصل، به‌ویژه در مفاصل زانو، مچ پا و مچ دست
- فلج صورت، یا ضعف در عضلات صورت
هیستوپلاسموز
هیستوپلاسموز یک عفونت قارچی است که از تنفس ذرات معلق در هوای ناشی از خاک یا فضولات خفاش ها و پرندگان، ایجاد می‌شود.
علائم احتمالی این بیماری عبارت اند از:
- علائم شبیه آنفولانزا
- تب و لرز
- درد قفسه سینه
- درد مفاصل
- سردرد
- سرفه
ام اس
مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس یک بیماری خود ایمنی است که بر سیستم عصبی تأثیر میگذارد. ام اس باعث می‌شود پوشش های اطراف اعصاب به دلیل التهاب مداوم تجزیه شوند و اعصاب نتوانند پیام ها را به طور مؤثر منتقل کنند. در نتیجه فرد مبتلا به ام اس بدن درد را تجربه میکند.
سایر علائم این بیماری که ممکن است افراد تجربه کنند:
- تغییر بینایی
- خستگی
- ضعف
- مورمور
- مشکل در راه رفتن یا حفظ تعادل
- مشکل در یادآوری یا فکر کردن
سپسیس
سپسیس یک پاسخ شدید به عفونت است. این بیماری زمانی اتفاق میافتد که عفونت در ریه ها، پوست یا جاهای دیگر باعث واکنش ایمنی در سراسر بدن شود. بدن درد شدید یکی از علائم این بیماری است.
سایر علائم سپسیس عبارت اند از:
- درد شدید
- ضربان قلب بالا یا نبض ضعیف
- گیجی
- تب یا لرز
- مشکل در تنفس
- پوست لطیف
سرطان
سرطان اگر در سراسر بدن پخش شود یا اگر فرد مبتلا به سرطان استخوان باشد می تواند باعث درد عمومی بدن شود. با پیشرفت سرطان، درد افزایش می‌یابد و فرد به داروهای مسکن قوی نیاز دارد. نسبت به قسمتی که سرطان گسترش یافته است، علائم می تواند متفاوت باشد از جمله:
- درد و شکستگی استخوان، اگر سرطان در استخوان باشد.
- تنگی نفس، اگر سرطان در ریه باشد.
- سردرد و سرگیجه اگر سرطان به مغز رسیده باشد.
- تورم شکم و یرقان که در صورت گسترش سرطان به کبد، رنگ زرد به چشم‌ها می دهد.
البته در نظر داشته باشید که برخی از درمان های سرطان نیز میتوانند باعث بدن درد و درد استخوان شوند.
درمان خانگی بدن درد
برای درمان بدن درد ابتدا بهتر است علت آن را ریشه یابی کنید و بعد درمان متناسب با آن را انجام دهید، بااین‌وجود برای کاهش علائم و درمان خانگی بدن درد می‌توانید راه‌حل‌های زیر را نیز امتحان کنید:
- استراحت
استراحت به بدن شما زمان میدهد تا ترمیم و بازیابی شود.
- نوشیدن مایعات زیاد
رساندن آب به بدن میتواند به کاهش درد ناشی از کم‌آبی کمک کند.
- مصرف دارو
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و… میتوانند درد و التهاب بدن را کاهش دهند.
- حمام و کمپرس گرم
گرما با بازکردن رگهای خونی منقبض به کاهش درد کمک می کند. افزایش جریان خون برای کاهش سفتی عضلات و مفاصل ناشی از آرتروز مفید است.
- سرمادرمانی
استفاده از یخ در ناحیه آسیب دیده به کاهش التهاب و درد کمک می کند، زیرا سرما رگهای خونی را منقبض و گردش خون و درد ناشی از آسیب‌هایی مانند کشیدگی عضلانی، سیاتیک و… را کاهش می دهد.
- ماساژ
ماساژدرمانی باعث شل شدن بافت‌ها شده و فشار و گرفتگی دردناک را کاهش میدهد. زمانی که ماهیچه‌ها شل شوند، اعصاب میتوانند مواد مغذی مناسب را برای عملکرد مؤثر دریافت کنند و دیگر فشرده نمی‌شوند. استفاده از روغن یا پماد ضددرد برای ماساژ نیز میتواند مفید باشد.
- چای زنجبیلی
زنجبیل یک مسکن درد است؛ زیرا حاوی سالیسیلات است که بدن شما آن را به اسید سالیسیلیک تبدیل می کند، اسید سالیسیلیک درد و ناراحتی را کاهش میدهد؛ بنابراین، نوشیدن چای زنجبیل میتواند برای بدن درد مفید باشد.
آیا از بدن درد می توان پیشگیری کرد؟
اگرچه بدن درد ممکن است علت های زیادی داشته باشد و از بیمارهایی مختلفی ناشی شود، اما با عمل به چند نکته ساده تا حدودی میتوان از بدن درد های شدید پیشگیری کرد. در ادامه چند توصیه برای پیشگیری از این مشکل بیان شده است:
- از نوشیدن آب کافی اطمینان حاصل کنید.
- تمرینات بدنی سبک مانند ۲۰ دقیقه پیاده روی روزانه و کشش عضلات از گرفتگی آنها جلوگیری می کند.
- مطمئن شوید که مقدار زیادی میوه، سبزی (کلم‌بروکلی، فلفل‌دلمه‌ای و کدوتنبل) و کربوهیدراتهای پیچیده را به‌عنوان بخشی از رژیم غذایی خود، مصرف می کنید.
- مطمئن شوید که پروتئین مصرفی روزانه خود را تأمین می کنید. سفیده تخم مرغ، ماهی، گوشت، سویا و پنیر را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید.
- حرکات کششی یوگا را به طور منظم انجام دهید تا به گردش خون یکنواخت در بدن کمک کند. این کار بدن را از نظر فیزیکی تقویت میکند و به ترشح مسکن های طبیعی مانند اندورفین و انکفالین کمک می کند.
- روزانه بادام و گردو بخورید. آنها سرشار از اسیدهای چرب امگا هستند که از خستگی عضلات در بدن جلوگیری می کند.
- به طور منظم چای سبز، آب‌لیمو، آب‌پرتقال یا آب نارگیل بنوشید.
- مصرف کربوهیدرات (برنج) خود را به‌یک‌بار محدود کنید. به‌جای آن برنج قهوهای را انتخاب کنید.
سخن آخر
اغلب بدن درد ها در اثر فعالیت های سنگین یا بیماری هایی از جمله آرتروز و آنفولانزا رخ می دهد. برای این دردهای خفیف بدن که باگذشت زمان، استراحت، آبرسانی مجدد و داروهای مسکن کاهش و بهبود می یابند، معمولاً جای نگرانی نیست.
بااین‌حال، بدن درد شدید می تواند نشان دهنده یک بیماری زمینه ای جدی تر باشد. اگر شما بدن درد مکرر یا مداوم را در کنار سایر علائم شدیدتر تجربه می کنید، باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.
سؤالات متداول
مصرف آب کافی و مسکن های طبیعی که به دلیل وجود خواص تسکین دهنده خاص در آن ها به کاهش درد در بدن شما کمک میکند. برخی از مسکن های طبیعی عبارت اند از: زردچوبه، میخک، زنجبیل، اسطوخودوس، اکالیپتوس و غیره.
بدن دردهای طولانی مدت و مزمن که با سایر علائم همراه هستند، ممکن است ناشی از بیماری های زمینه ای باشد که لازم است برای بررسی علت و درمان آن با پزشک مشورت کنید.
قرص های مسکن از جمله استامینوفن و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک و… از جمله داروهای مناسب برای تسکین بدن درد هستند.
